ترجمه انگلیسی مثنوی معنوی

مثنوی معنوی اثر مولانا جلال الدین محمد بلخی، شاعر و عارف بزرگ ایرانی، یکی از شاهکارهای ادبیات فارسی است. این کتاب شامل شصت هزار بیت شعر است که در آن، مولانا به بررسی مسائل دینی، فلسفی، اخلاقی و روانشناسی پرداخته است.

مثنوی معنوی، به عنوان یک اثر ادبی، بسیار مهم و ارزشمند است. در این کتاب، مولانا با استفاده از شعر، به بیان مفاهیم پیچیده و عمیق پرداخته است. این کتاب شامل داستان‌های زیبا و شگفت‌انگیز است که با نثر ساده و روان به خواننده منتقل می‌شوند.

مضامین مختلف مثنوی معنوی شامل مباحث دینی، فلسفی، اخلاقی و روانشناسی هستند. در بخش‌های مختلف کتاب، مولانا به بررسی مسائلی همچون توبه، اعتماد به خدا، عشق، خودشناسی و غیره پرداخته است. این مسائل، به شیوه‌ای زیبا و شعری به خواننده منتقل می‌شوند و باعث می‌شوند که خواننده با ذهنیتی جدید به دنیا نگاه کند.

مولانا در مثنوی معنوی، با استفاده از شعر، به بیان مفاهیم پیچیده و عمیق پرداخته است. او با استفاده از تصاویر شعری، به بیان احساسات و افکار خود پرداخته است. این کتاب، نه تنها برای ادبیات فارسی بلکه برای ادبیات جهانی نیز بسیار ارزشمند است.

مثنوی معنوی، یکی از شاهکارهای ادبیات فارسی است که به عنوان یک کتاب مهم و ارزشمند شناخته می‌شود. این کتاب، با بررسی مسائل دینی، فلسفی، اخلاقی و روانشناسی، به خواننده‌ای جدید از دنیا نگاه کردن آموزش می‌دهد. شعرهای زیبا و شگفت‌انگیز این کتاب، باعث می‌شوند که خواننده با احساسات و افکار جدیدی به دنیا نگاه کند.

داستان (بازرگان و پیام طوطی او)

And cried out: “O, my lovely sweet-voiced parrot!

What befell you, and why did you change so?”

“Alas for my lovely voiced bird!

Alas for my intimate mate!”

“Alas for my fine, sweet-songed bird that was

the repose of my mind and flower of my garden!”

“If Solomon had such a lovely bird

he would set aside all other birds.”

“Alas! I Found that bird too easily,

and turned away from it too soon.”

“O tongue, you cause much trouble, and what

can I say to you when you are so talkative?”

“O tongue, you are both a fire and harvest,

why do you burn this harvest so?”

“Secretly the mind groans at your deeds,

even though it carried out your order.”

“O tongue, you are a boundless treasure

and at the same time a remediless pain!”

ترجمه فارسی

گفت ای طوطی خوب خوش حنین

این چه بودت این چرا گشتی چنین؟

ای دریغا مرغ خوش آواز من

ای دریغا همدم و همراز من

ای دریغا مرغ خوش الحان من

راح روح و روضه و ریحان من

گر سلیمان را چنین مرغی بُدی

کی خود او مشغول آن مرغان شدی؟

ای دریغا مرغ کارزان یافتم

زود روی از روی او برتافتم

ای زبان تو بس زیانی بروری

چون تویی گویا چه گویم من تو را؟

ای زبان هم آتش و هم خرمنی

چند این آتش درین خرمن زنی

در نهان جان از تو افغان می کند

گرچه هر چه گویی اش آن می کند

ای زبان هم گنج بی پایان تویی

ای زبان هم رنج بی درمان تویی

داستان (شاه متعصب یهودی که عیسویان را می کشت)

and when he broke it, no bottle was left.

When one was broken, both vanished from sight,

since rage and fancy make one cross-eyed.

Rage and lust make a human being cross-eyed,

and alter his spirit from seeing straight.

When grudge takes control, excellence is unseen,

and a hundred veils from the heart cover the eyes.

When a judge allows bribery to affect his heart,

how can he distinguish between the oppressor and the distressed oppressed?

Jewish rancour made the king so cross-eyed,

that there was no limit for it, O heaven!

Thus he killed hundred thousands innocents,

on the pretext of being a supporter of Moses’ faith.

ترجمه فارسی

چون شکست او شیشه را، دیگر نبود

چون یکی بشکست هر دو شد ز چشم

مرد احوال گردد از میلان و خشم

خشم و شهوت مرد را احول کند

ز استقامت روح را مبدل کند

چون غرض آمد هنر پوشیده شد

صد حجاب از دل بسوی دیده شد

چون دهد قاضی به دل رشوت قرار

کی شناسد ظالم از مظلوم زار؟

شاه از حقد جهودانه چنان

گشت احوال کالامان یا رب امان!

صد هزاران مومن مظلوم کشت

که پناهم دین موسی را و پشت.

دزدیدن مارگیر ماری را از مارگیری دیگر

From a snake-catcher someone stole a snake;
The fool saw as success this huge mistake.
From that snake’s bite its owner thus was spared —
It killed the thief who’d now become ensnared.
The owner saw the thief as he lay dead:
‘It was my snake that took his life,’ he said,
‘I’d prayed to find this wretch eventually,
To claim my snake, then take it home with me —
Thank heavens, God chose not to answer it: 140
What I thought loss was to my benefit!’
So many prayers request catastrophe,
But God opts not to listen mercifully

ترجمه فارسی

دزدکی از مارگیری مار برد

ز ابلهی آن را غنیمت می‌شمرد

وا رهید آن مارگیر از زخم مار

مار کشت آن دزد او را زار زار

مارگیرش دید پس بشناختش

گفت از جان مار من پرداختش

در دعا می‌خواستی جانم ازو

کش بیابم مار بستانم ازو

شکر حق را کان دعا مردود شد

من زیان پنداشتم آن سود شد

بس دعاها کان زیانست و هلاک

وز کرم می‌نشنود یزدان پاک

هلال پنداشتن آن شخص خیال را در عهد عمر رضی الله عنه

The month of Ramadan, in Omar’s reign,
People ran to a hill above the plain
To greet the new moon as a hopeful sign —
One called, ‘Omar, come watch the new moon shine!’

But Omar saw no moon above, and said: 115
‘That moon’s an image dreamt up in your head! If not, explain how, with my better sight,
I can’t see any moon at all tonight.
First rub your eyebrows with a wet hand, then
Attempt to look at the new moon again.’
The man did this, then couldn’t see it there;
He said, ‘It’s disappeared into thin air!’
Omar explained, ‘Your eyebrow was a bow
That shot false views at you just like a foe!’

A hair had veiled him —now he felt ashamed 120
That vision of the new moon he had claimed:
A single stray hair veiled the sky behind —
When your whole frame is bent, you’re almost blind!
Straighten your frame through those with perfect ways —
Seeker of straightness, don’t avert your gaze.
Good weighing-scales correct the others, while
Unbalanced ones make others mean and vile;
Whoever balances with the perverse
Will lose his brain, bedazzled by their curse.
‘

Be hard on infidels! ’ the Prophet said: 125
Renounce all things but God, as though they’re dead.
Chop off the heads of others with your blade!
Be lion-like —don’t flatter them, afraid!
Don’t disappoint God’s faithful friends. Each knows
That thorns are enemies of that fine rose.
Set fire to wolves like incense, don’t appease.
The wolves are Prophet Joseph’s enemies.*
Beware when Satan calls you ‘darling child’ —
He hopes that in this way you’ll be beguiled;
Jesus’s companion’s foolish request 11

He offered Prophet Adam the same bait, 130
And thus that black rook trapped him in check-mate.
That rook moves fast —don’t get caught by surprise!
Don’t watch this game of chess with drowsy eyes.
He can entrap your queen with many tricks,
Just like the food which in your gullet sticks;
His morsel stays blocked there until you’re old —
What is this morsel? Love of rank and gold.
You fickle fool, wealth is what blocks throats up,
So you can’t down the Water of Life’s cup.*!

ترجمه فارسی

ماه روزه گشت در عهد عمر

بر سر کوهی دویدند آن نفر

تا هلال روزه را گیرند فال

آن یکی گفت ای عمر اینک هلال

چون عمر بر آسمان مه را ندید

گفت کین مه از خیال تو دمید

ورنه من بیناترم افلاک را

چون نمیبینم هلال پاک را

گفت تر کن دست و بر ابرو بمال

آنگهان تو در نگر سوی هلال

چونک او تر کرد ابرو مه ندید

گفت ای شه نیست مه شد ناپدید

گفت آری موی ابرو شد کمان

سوی تو افکند تیری از گمان

چون یکی مو کژ شد او را راه زد

تا به دعوی لاف دید ماه زد

موی کژ چون پردهٔ گردون بود

چون همه اجزات کژ شد چون بود

راست کن اجزات را از راستان

سر مکش ای راسترو ز آن آستان

هم ترازو را ترازو راست کرد

هم ترازو را ترازو کاست کرد

هر که با ناراستان همسنگ شد

در کمی افتاد و عقلش دنگ شد

رو اشداء علیالکفار باش

خاک بر دلداری اغیار پاش

بر سر اغیار چون شمشیر باش

هین مکن روباهبازی شیر باش

تا ز غیرت از تو یاران نسکلند

زانک آن خاران عدو این گلند

آتش اندر زن به گرگان چون سپند

زانک آن گرگان عدو یوسفند

جان بابا گویدت ابلیس هین

تا بدم بفریبدت دیو لعین

این چنین تلبیس با بابات کرد

آدمی را این سیهرخ مات کرد

بر سر شطرنج چستست این غراب

تو مبین بازی به چشم نیمخواب

زانک فرزینبندها داند بسی

که بگیرد در گلویت چون خسی

در گلو ماند خس او سالها

چیست آن خس مهر جاه و مالها

مال خس باشد چو هست ای بیثبات

در گلویت مانع آب حیات

گر برد مالت عدوی پر فنی

رهزنی را برده باشد رهزنی

نوشته ترجمه انگلیسی مثنوی معنوی اولین بار در آموزش زبان انگلیسی پدیدار شد.